Herinneringen, dromen en hallucinaties zijn mallen of negatieven in de astrale wereld die via de donkere kamer, dan wel de baarmoeder, richting ‘incarnatie’ bewegen. Oosterlingen noemen dit karma. Als we de wetten van de natuurkunde subjectief noemen, dan kunnen we objectiviteit toeschrijven aan Karma. Daar nemen gedane zaken geen keer.

Er zit enige ironie in het feit dat juist de ruimte waar wij na de dood voortleven, waar wij dromen of astrale reizen ervaren, de ruimte is waar de wet gevonden kan worden die wij juist vanwege onze zwakheden zo wanhopig zochten. De wet die het heelal in zijn scharnieren houdt is de wet van gelijkheid. Net als in het Ik en Gij, net als in subjectiviteit en objectiviteit Alles wat zich in de menselijke geest als mogelijkheid voordoet drukt zich af in het dal van de zogenaamde werkelijkheid.

Alles wat wij in het dal (in de diepte van eigen wezen) bestuderen verwijst naar inhoud, vorm en verhoudingen binnen het menselijk bewustzijn. Anders gezegd, in het dal vinden wij Rosetta in de vorm van taal, wiskunde en andere sprekende kunstgrepen om de grenzen van bewustzijn en onbewustzijn mee op het spoor te komen. Het is in dit proces dat wij verleden, heden en toekomst vorm geven. De astrale ruimte verbindt ons met het collectieve geheugen - ofwel met Akasha.

Een andere reden die mij deed besluiten de astrale ruimte objectief te noemen betreft haar passiviteit en haar neutraliteit.. Zij kan alleen maar voortbrengen wat we er zelf in hebben gestopt. Noemen we het onderzoekende bewustzijn elektrisch, dan is het astrale aspect magnetisch. De geliefden weten daar alles van. De verbinding tussen die twee doet nummer 19 ontstaan waar de Zon ons elke dag weer een verhaal vertelt over een orgastische soort van verlichting.

Wanneer het kleine ego aan de macht is dan wenst dit zichzelf ‘meer’ van wat al is en gekend wordt. Wordt de persoonlijkheid zich bewust dat ‘meer’ ook meer pijn, verdeeldheid en tirannie in zijn wereld brengt dan kan hij, indien hem dit behaagt, zijn wens wijzigen. De bijdrage van de Maan is dat ‘meer’ en ‘minder’ gezien kunnen worden als schijngestalten.

Wat wij werkelijk blijken te wensen op de weg van toenemend inzicht zijn de oude platonische idealen. De behoefte aan goedheid, schoonheid en waarheid, kortweg aan ‘harmonie’, houdt ‘hoop’ in de allerzwartste tijden overeind

Na Lust (11)en de Duivel (15) menen we het lichaam wel te kennen. We zijn de magische mogelijkheden op het spoor gekomen. Maar zelfs met die inzet zal gestreefd blijven worden naar pijnvermijding of vermindering. Crowley was een slikker van alles ‘dat God verbood’ om zijn pijn, geestelijk en lichamelijk, in de hand te houden, terwijl hij toch een geducht occultist was. Zowel zijn astmatische- en venerische conditie als de ontwenningsverschijnselen van zijn drugsexperimenten die hem moesten helpen verruimde staten van bewustzijn te bereiken, zullen bijgedragen hebben aan de onvoorspelbare veelzijdigheid van zijn persoonlijkheid.

Zoals een topsporter de top nooit haalt als hij niet bereid is met de pijn die hij zelf opwekt zo diep te gaan als maar mogelijk is. Van jonggestorven atleten weten we dat daar nog wel eens grenzen zijn overschreden die beter vermeden hadden kunnen worden. Wie die pijn niet aankan doet er beter aan uit de buurt te blijven van de ontdekking van het beest ofwel de ontdekking van het animistische lustlichaam, waarin elke cel in potentie een lustpunt is, Een actief venster waardoor Grote Geest binnenkomt. We hebben vele miljarden van die cellen die nog lang niet aangesproken zijn op hun potentie.

18 kan ook geschreven worden als 666, het getal van het beest. Als wiskunde en symboliek ergens tot eenheid worden herleid dan is het wel in 666. De magische krachten die aan 666 werden toegeschreven kwamen qua impact overeen met de lange lijst van eigenschappen die de rekenkunde in het getal 666 ontdekte. Zoek 666 in de database van Google en je staat aan het begin van alweer een omvangrijke studie.

Lust en last liggen in elkaars verlengde. Drie zessen kunnen wat de drie betreft aanspraak maken op de kwalificatie, ‘teveel’, en van teveel krijg je maar pijn in de rug,

In pogingen de vaak pijnlijke natuurlijkheid van ons lichaam te compenseren gaan we gewoonlijk veel te ver. Zo ver dat de kuur kwaadaardiger wordt dan de kwaal. Het totaal aan ontwikkeling van dit oceanische potentieel komt overeen met de kwaliteit van onze instinctieve vermogens. Noem het de helderziendheid van het lichaam.

Als rust roest dan krijg ik een idee waar mijn dromen tijdens mijn nachtrust vandaan komen. Natuur en techniek hebben zo hun eigen poëzie wanneer ze melden (Wilipedia): ‘ IJzer wordt in natuurlijke staat gevonden in het erts hematiet als ijzeroxide. Metaalvormig ijzer heeft de neiging naar deze staat (ijzeroxide) terug te keren wanneer het blootgesteld wordt aan lucht en water’.
En aldus is het niet alleen de mens die geneigd is terug te keren naar zijn oorspronkelijke staat. Als ik een kringloopwinkel dreef zou ik die adverteren met de Maan als beeldvanger voor ideeën waarin met de ‘wederkomst’ van wat dan ook rekening wordt gehouden. Het cyclische gedrag van de archetypen lijkt op de spiralen rond de caduceus.

Wanneer ik me tegen mijn magnetische binnenwereld aanvlij; het punt voor punt met aandacht streel, dan vind ik behalve lust zeeën van pijn, continenten van vastgehouden energie en een wijde hemel van eenzaamheid. Vuur vervolgens blijkt niet alleen de hel te zijn maar evenzeer de Heilige Geest, afhankelijk van hoe we het bekijken en van wat we aankunnen..

Het aandachtig aftasten van de binnenwereld blijft niet zonder uitwerking. Negativiteit bijvoorbeeld wordt een ondraaglijke last waar ik van af wil. De pijn is te groot; zowel in de wereld als in mijzelf. De aanraking met de magnetische natuur van de binnenwereld leert me bidden, leert me nieuwe wensen te formuleren. Het contact met de simpele waarheid van een hoger bewustzijn wordt hersteld.
Het kleine sterfelijke ego kan zichzelf niet transformeren maar de uitslaande brand van het grote individuerende ego (oversoul) kan dat wel, en doet het ook! Alles wat er in feite voor nodig is zijn concentratie, voorstellingsvermogen en zelfbewustzijn.

Het onbewuste, dat weggeslingerde deel van ons bewustzijn bevat de informatie hoe wij het magische patroon weer op kunnen nemen, en van daaruit de toekomst scheppen die ons niet overkomt maar die uitbreiding geeft aan de idealen die we al zo lang koesteren. Mensenrechten, vrijheid, gelijkheid en broederschap worden door voordenkers gezien als de opening naar een nieuw tijdperk. Breidt die beweging uit met de Platonische deugden en je hebt een veelsterren recept in handen voor een transformatie die veel groter is dan een klein, geïsoleerd ego zich kan voorstellen.

Het offer van een in zichzelf opgerold eenzijdig egoïsme die in 12 geëist wordt, wil in 18 uit vrije liefde gebracht worden. Dat is wat contact met het bovenbewustzijn met zich meebrengt, een onweerstaanbare behoefte om verlichting te brengen waar duisternis heerst. Je ziet dat bij kunstenaars die altijd weer bereid zijn deel te nemen aan benefiet voorstellingen of anderszins bij willen dragen aan herstel van verstoorde evenwichten. Maar hetzelfde geldt voor iedere professioneel die poëzie heeft weten te brengen naar eigen ambachtelijkheid. Ik heb een accountant gekend die meer van een kunstenaar in zich had dan van menig zich noemende kunstenaar gezegd kan worden.

De muil van de leeuw, symbool volgens Mellie Uyldert van de geboortegrot, de baarmoeder van nieuwe ideeën, past in deze symbolische galerij van schijngestalten waar goden en godinnen, geboorte en sterven op één hoop worden gegooid. De moeder blijkt ook geboorte te hebben gegeven aan een onvermijdelijk einde.

Afkeer van het vrijwillige offer herken ik in de lage sociale status van een moeder die thuis blijft, afziet van carrière en roem, voor de kinderen zorgt, en een beperkt beeld van de wereld accepteert waarin ze dienstbaar wil zijn. Het vrouwelijke laat dit offer ook op biologisch niveau zien. In plaats van bevruchting na bevruchting, en zwangerschap en geboorte toe te laten, beperkt ze zich in haar pro-creativiteit zodat ze zich op eigen ontwikkeling en op die van kinderen die er al zijn kan concentreren. Dit afzien is een vrijwillig offer, en het is duidelijk dat het vrouwelijke in de mens zich over het algemeen veel beter weet te beperken om ruimte te geven aan geliefden om haar heen.

De muil van een leeuw met een geboortegrot te vergelijken is wat mij betreft een ‘stroke of genius’. Het verscheurende beest neemt dan niet maar geeft en wat er gegeven wordt is overgave en verlossing. Overgave aan de dood, overgave aan het leven. Het ene moment galoppeer je over de ondermaanse steppen, het volgende zet je race voort op de eeuwige jachtvelden, een koninklijk spel van geven en nemen, van groei en krimp.

In 6 x 3 of in 3 x 6 gaat het om een revolutionaire intensivering van de relatie tussen de kinderlijke- èn de zorgende eigenschappen in individualiteit en in collectiviteit. Het loslaten van eenzijdig en ineffectief eigenbelang en het herwinnen van spontaniteit en onbevooroordeeldheid doen een wereld ontstaan die veel lijkt op fantasieën over een verloren paradijs. Het is onthullend te bedenken dat het geringe hier in 18 op de erezetel terecht is gekomen. Treffend is de overeenkomst met het Nieuw Testamentische:

‘Voorwaar, ik zeg u, wanneer gij u niet bekeert en wordt als de kinderen, zult gij het Koninkrijk der hemelen voorzeker niet binnengaan. Wie nu zichzelf gering zal achten als dit kind, die is de grootste in het Koninkrijk der hemelen’.

‘Bekeren’ is hier een sleutelwoord, bekeren in de zin van ‘tot inkeer komen’, een wending naar een binnenwereld die bij nader inzien toch niet minder toegankelijk lijkt dan de wereld van exploderende en imploderende sterren. Ik zie hier ook een overlapping van de klassieke mechanica naar de quantummechanica. Om het nog te kunnen zien is de ontwikkeling van de zintuigen, al of niet biologisch, een voorwaarde.

De verfijning van meettechnieken maakte de stap naar een experimentele quantummechanica mogelijk; en voortgang op die weg is onder invloed van sprookjesachtige successen nu onvermijdelijk geworden. Van het hele kleine buiten onszelf naar het hele kleine in onszelf, of omgekeerd, het maakt allemaal deel uit van de carrousel van het leven, en de dood..

De kracht van het kleine wordt bevestigd in de natuur waar deeltjes en subdeeltjes energieën representeren waarmee werelden gebouwd en vernietigd kunnen worden.

De wrijving tussen geest en beest komt voort uit het menselijk onvermogen die twee als een eenheid te ervaren. Voorlopig kunnen we jaloers zijn op de dierlijke zintuigen, op het dierlijke instinct. Stel je voor dat je beschikte over de reflexen van een zwaluw de behendigheid van een hagedis of de snelheid van een libel. Maar efficiënter is het dieren, planten en mineralen - net als de sterren – te hanteren als richtingaanwijzers.

Concentratie op een enkele eigenschap doet de kracht van die eigenschap in de eigen binnenwereld toenemen. De hermelijn kleedt niet alleen de Koning maar staat ook voor een sterke wil. Eerder definieerde ik de menselijke wil met genade. Niet mijn wil geschiedde enz. Mijn hermelijnen koning heeft de macht van vergeving en de aanraking daarmee brengt herstel van mijn onschuld. Mij daarop te mogen concentreren is een steeds terugkerend verlangen.

De Maan is een moedersymbool. Net als de Maan kent dit beeld een duistere kant. In psychologie en symboliek wordt dan verwezen naar de sfinx of de verslindende moeder. Moeder’s cycli van niets naar alles en van alles naar niets is gelijk aan die van de Maan.

Geboren worden om te sterven. Sterven voor wedergeboorte. De creatie van leven impliceert eindigheid, althans zo wordt dat veelvuldig ervaren. Onbespreekbaarheden als incest, separatieagressie, moederdrift, penisnijd, machtshonger, bezitzucht, vampirisme en andere kwalen kunnen de kwaliteit van levens verwoesten, en doen dat ook.

Psychische problemen, hysterie en onbegrepenheid van grote delen van de gevoelsdimensie kunnen wellicht herleid worden tot allerlei afwijkingen; de onderliggende oorzaak zal mijns inziens gezocht moeten worden in de nog steeds voortdurende strijd russen de mannelijke en vrouwelijke en aanleg, en de stereotypen die daarbij ontstaan. De vondst van, ‘Ik haat van jou’, illustreert de verwarring die ons in deze tegenstellingen in de houdgreep heeft genomen.

Als de Zon zijn bestaan ontleent aan de Maan dan ontleent God zijn bestaan aan het omniversum, een rauw stoffelijke omgeving waar alles zindert van leven en sterven, van eten en gegeten worden.

Zonder samenwerking en bewapening zou de mens als soort geen partij zijn in het Grote Overlevingsspel. Hoe de wereld er echter uit zou zien zonder deze agressieve handhaving of hoe de wereld er uit zou zien wanneer we onze angsten en vooroordelen aangaande de eigen natuurlijkheid zouden transformeren, is veel meer dan een academische kwestie.

Het beest staat hier voor de energie die in het voortplantingsproces en in alle creativiteit ‘van chaos naar orde’ wordt gemodelleerd. Het gaat over een aspect van energie die we ‘vitaliteit’ noemen. Energie is de baarmoeder van lust, en aan lust kleeft net zoveel taboe als aan de dierlijke kracht van de natuur waar de Leeuw over heerst.

Deze energie wordt in zijn zuiverste vorm aangetroffen bij het nieuwe leven, en in het dubbelbeeld van 3 of 8 gaat het dan - zoals reeds in de Keizerin opgemerkt - om ‘het kind’ en ‘de moeder’ en de invloed die ze op elkaar hebben.. De moeder regelt verinnerlijking en veruiterlijking, zwangerschap en geboorte.

Het kind draagt deze richtingen naar de toekomst Het ‘in en uit’ thema dat in meditatieve trainingen gericht is op bewustwording van de ademhaling opent mij voor de sensitiviteit van voorheen onbewuste energiestromen. Stel ik me de kosmos en het sterrenlicht daarin voor als opbouwende en genezende krachten dan haal ik met elke inademing heling naar binnen, en word ik bij elke uitademing gereinigd van stoffen die schadelijk zijn

Lust, denk maar aan extase, is een eigenschap van de Fool die past in de gekte van de Maan. 

Als de Maan al aanzet tot introspectie en meditatie dan begint het waarom hier te gloren. Het eindgetal van de Grote Arcana is 21. Het kerngetal van de Maan is 1 + 8 = 9. Verminderen we 21 met die 9 dan houden we 12 over, en 12 is - zowel vanuit de astrologie, als vanuit de bijbel en alle andere groene literatuur - een getal dat zich symbolisch kan meten met het Yin en Yang. Het omvat alles wat er is en wat er niet is, en lijkt alleen daarom al op die chaotische basistoestand waar verleden, heden en verwachtingen (toekomst) vorm en inhoud bepalen van de persoonlijke ontwikkeling.

Omdat ja en nee vanuit de rede bekeken niet te verzoenen zijn moet er een meerwaardige ruimte gedacht worden waarin die tegenstelling getransformeerd kan worden. Ik kan dan denken aan een tempel of iets wat daarmee overeenkomt.

Wikipedia: ‘In het boek Hebreeën wordt ons verteld dat de tabernakel, en alles wat er bij hoort, "voorbeelden van die in de hemelen" (Hebr. 9:23) waren. De tastbare voorwerpen die met het aardse heiligdom verbonden waren, waren "voorstellingen van het ware"(Hebr. 9:24) - een "voorbeeld en schaduw... van hemelse dingen"(Hebr. 8:5). Elk tastbaar voorwerp had zijn geestelijke tegenhanger in de hemel’.

In het animisme stonden alle levensvormen in de natuur (en later in cultuur) als model voor de God(in). De Maan die het licht spiegelt van de Zon heeft al sinds mensenheugenis de rol van model vervuld. Iedereen is tot op zekere hoogte rolmodel voor iedereen.
Wat me opvalt in bovenstaande citaten zijn de overeenkomsten met het animisme waar toch ook aardse verschijnselen verbonden waren met de godenwereld, ofwel met het bovenbewuste.

De tempel lijkt een zinnebeeld te zijn van ‘het menselijke voorstellingsvermogen als scheppingskracht’.
Het gaat hier, maar dat geldt niet alleen voor hoofdstuk 18, om bewustzijnsverandering; vandaar de noodzaak voor concentratie of zoals je wilt, een meditatieve instelling.

We bevinden ons op een snijpunt van verhalen en theorieën die zonder een bepaald systeem niet goed te duiden zijn. Het systeem dat ik hanteer heet, ’de Tarot’, maar de te volgen discipline had net zogoed de i-ching, astrologie of kabbala kunnen heten. Koffiedik kan ook.

Het is vanwege de oneindigheid van ons vermogen op wat dan ook te associëren - dan wel symbolisch te duiden - dat we hier makkelijk de weg kwijt raken. Vandaar ook dat het zinvol is hier alle concentratie te mobiliseren waarover we beschikken en misschien ook wel om ons te beperken tot één leerweg, en niet alles door elkaar te bestuderen.

Maar generalisaties vallen hier al snel om. Van schizofrenie tot bipolaire stoornissen, van anorexia tot vetzucht; voor een interpretatie van de stoet aan symptomen komen we toch vaak bij de Maan uit die met haar geheimzinnige, zilvergroene schijn aanzet tot obsessies en bodemloze verdiepingen. Maanziekte of lunatisme werden sinds mensenheugenis in verband gebracht met epilepsie en slaapwandelen.

Hoe ook, de maan werd vanouds invloed toegeschreven op ziekte en gezondheid, op depressie en extase. De neiging om hier over geestelijke aandoeningen te spreken is verleidelijk, maar voor hen die geest en lichaam als een eenheid zien liggen de zaken wat genuanceerder.

Holisme pleit voor een benadering waarin dimensies worden meegenomen die wat de gemiddelde rationalist betreft helemaal niet bestaan.Dromen en herinneringen, daar valt soms nog over te praten. Gaat het over het verrichten van wonderen of genezingen langs andere wijze dan de materialistische- en mechanistische benadering toestaat dan valt de dialoog tussen arts en patiënt gewoonlijk stil.

Laat het agressieve gedrag van de kolonisator ons niet afleiden van de droom die de nobele wilde zo onderscheidde van de bleke aap die van musket, bijbel en genocide een monument maakte van misplaatste superioriteit.

We mogen ons tot aan de dag van vandaag als beesten hebben gedragen in onze expansionistische koorts; de essentie van wat we zochten te vernietigen is onaantastbaar gebleken. ‘Dreamtime’, een concept van de sterfelijke- en de onsterfelijke mens in één. De dimensie die wij het onbewuste noemen waar we altijd al waren en waar we altijd zullen zijn heet wat mij betreft ‘dreamtime’. De onsterfelijkheid van de ziel wordt een noodzakelijkheid van de ethiek genoemd. Waar zou je je druk over maken als na de korte stonde dat je leeft het doek definitief valt?

De opleving bij mijn generatie in het gebruik van bewustzijnveranderende middelen in het midden van de vorige eeuw viel samen met een renaissance in de belangstelling voor het handwerk van de sjamaan. Als ik het heb over verinnerlijking of over meditatieve praktijken dan is ‘dreamtime’ - als een mythische ruimte - een op het Westen gerichte deur, waardoor we binnen kunnen komen. Wij zijn niet alleen dromers maar ook doeners, en dat is wat het sjamanisme biedt; een reis naar het middelpunt van de aarde, ofwel naar het aardse aspect van onze existentie.

Dreamtime gaat over tegenwoordigheid van geest in al het zijnde en over de mogelijkheid om te leven vanuit een perspectief dat is losgemaakt van ruimte en tijd. We zijn bezig maginauten te worden; dat geld voor de buitenruimte zowel als de binnenruimte. Overheden die de ‘Wars on Drugs’ zien als een antwoord op groeiende criminaliteit horen zich te realiseren dat de menselijke behoefte om boven zichzelf te grijpen onuitroeibaar en van alle tijden is. Topsport en drugs horen evenzeer bij elkaar als concentratie en meditatie. Mythedeskundigen of alchemisten; ze komen allemaal wel met verwijzingen naar de Steen der Wijzen, de Graal, naar Amrita of Ambrozijn.

De veronderstelling dat het concept van onsterfelijkheid afkomstig zou zijn van de oude Egyptenaren wijs ik af. Reeds lang voor die tijd moet de natuurmens zich bezig hebben gehouden met andere dimensies. Sjamanen functioneerden als postillon d`amour tussen ‘de levenden’ en ‘de geesten van overleden voorouders’. Animisme kan hoogstwaarschijnlijk in verband worden gebracht met het vermogen de werken des doods te observeren in de manifestatie van leven en natuur.

Vrijwel alle ervaring die in dit niemandsland is opgebouwd is naarmate we kennis belangrijker zijn gaan vinden dan ervaring weggezakt in het onbewuste. Wat heet?, in elke persoonlijke en collectieve crisis komen er weer brokstukken van die verzonken beschaving boven water. Levenslessen en openbaring komen zoals gezegd als dieven in de nacht.

Op een of andere spelletjes pagina las ik ‘Sha (shā) is Chinees voor "boze geest’.
Plak ik ‘sha’ aan ‘maan’ dan heb ik (althans op fonetisch niveau) het woord ‘sjamaan.
De Sha zijn hier de fysieke manifestaties van negatieve emoties zoals angst en haat.

De positief geachte groei en de negatief geachte krimp van de maan lopen in de pas met in- en uitademing, en in overdrachtelijke zin met de wisselingen van waak- en droombewustzijn. Zowel het wilde- als het gedomesticeerde beest, de huilende wolf en de keffende hond, ofwel ‘het instinct’ en ‘de sociale behoeften’ bepalen volgens Eerenbeemt mijn gedachten over ritme en cycli in de gestalten van de maan. Eb en vloed!. Vallen en opstaan!

Taboe op afname, taboe op menstruatie en bloed; het woord taboe afkomstig van het Polynesische ‘tapua’, dat zowel ‘heilig’ als ‘menstruatie’ betekent. Wellicht herinnerde vrouwelijke vruchtbaarheid aan een ‘periode’ waarin het vrouwelijke regeerde over het mannelijke. Het vermogen kinderen te krijgen verleende goddelijke status die de verering van de moedergodin over een zeer grote tijdspanne vanzelfsprekend maakte.

Het licht van de maan komt van de zon. Kennelijk kan nieuw leven de bron van het eigen bestaan, de zon, niet of nog niet aan. Fotografen zijn dol op dat weerkaatste, gebroken, indirecte licht, en noemen de intredende schemering van de ondergaande zon een gouden uur, een opvatting die gedeeld wordt door kandidaat magiërs voor wie de schemer een overgang vormde tussen de ene en de andere staat van bewustzijn.

Als mijn mijmeringen een overgangsgebied vormen tussen droom en werkelijkheid en ik zie dat de schemering het mijmeren bevordert dan voedt dat het pleidooi om het met minder energie te doen, om de lichtvervuiling te beperken zodat we onze waarneming van de melkweg weer herstellen. Mythologie gaat tenslotte over de relatie die we met die wonderschone ruimte hebben.
Laat me hier wat mijmeren en bedenken dat mijmeren etymologisch verwant is aan ‘memor’ en ‘smarati’, dat ‘zich herinneren’ betekent. Eenheid is een faculteit van de binnenwereld die goed wordt samengevat in de term, ‘me iets te binnen brengen’.

De Maan gaat over een, vrouwelijke, schemerige binnenwereld waar logica krom is en waar, zo hoor ik net uit de mond van Robbert Dijkgraaf, het nut van nutteloos onderzoek vooral niet onderschat mag worden.
Denkende aan licht als bouwsteen ven het tastbare (meetbare) heelal moet ik me hier in het boudoir van de Hogepriesteres de innerlijke waarneming van licht voorstellen. Het gaat er net als in veel andere zogenaamde tegenstellingen om dat ik duisternis in het licht en licht in de duisternis zie.

In tegenstelling tot de Maan kan de Zon ons verblinden, ja zelfs verbranden. Wat overbelicht wordt zie je niet meer. Wat onderbelicht wordt scherpt het oog, ook innerlijk.

In de Zon is het makkelijk je leeg te voelen. In de maneschijn lijken allerlei inhouden om een plekje in het bewustzijn te knokken, en heb je alle concentratie waarover je beschikken kunt nodig om orde te brengen in die stoet van gestalten. Maanzieken zouden mensen zijn die er niet in slagen rust te vinden. Een niet te stoppen informatiestroom ligt daar vaak aan ten grondslag. Gebrek aan slaap wordt als een mogelijke oorzaak gezien van bewustzijnsstoornissen als epilepsie, slaapwandelen en stemmingswisselingen.

In wetenschappelijke kringen wordt het minder waarschijnlijk geacht dat de cyclisch, variabele zwaartekracht (denk maar aan eb en vloed) invloed kan hebben op een menselijk brein. Dat mag zo zijn, ik ben er van overtuigd dat intelligentie niet beperkt is tot het brein, zoals ik me ook niet kan voorstellen dat wisselingen in het zwaartekrachtveld geen invloed zou hebben.