Voeden we onze kinderen en onszelf op in de traditie waarin we zelf opgevoed zijn, of proberen we traditie te balanceren met een vrije, oningevulde ruimte waarin de nieuwe generatie een geheel eigen stempel kan drukken op het overgeleverde morele bewustzijn. Om bij Acht (evenwicht) te komen hebben we 5, de verborgen tegenkant van 3, nodig, en 5 heeft het over de mogelijkheid van innerlijke openbaring.

Lucht.

Lucht, de geest, ademhaling na ademhaling.

Wat laat ik allemaal niet binnen wanneer ik ademhaal?

Als het even stokt met die ademhaling, zeg ik waarschijnlijk; ‘O mijn God!' Want de hallucinaties die het brein produceert wanneer het niet voldoende gevoed wordt zijn van een imponerende en nogal afwijkende orde. Het teveel in Drie aan de ene- is het tekort aan de andere kant. Het pendelen tussen deze uitersten geeft uitdrukking aan de mogelijkheid dat mijn perceptie van mijn levensloop mogelijk op hallucinaties berust.

Net voorbij het verste punt van mijn waarneming begint zich een andere werkelijkheid te roeren.

Die vogel, tafel, partner die bankrekening, ja zelfs ikzelf zijn de topjes van ijsbergen

De ongeziene helft van de realiteit wordt aan mijn voorstellingsvermogen overgelaten, en daar komt geen einde aan de mythen, parabels en legenden.

Zo lijkt er ook geen einde te komen aan de aantallen topjes. Ik ben omringd met een zeg maar oneindig aantal identiteiten, voorvallen, gedachten en spoken. En al deze dingen bestaan dan ook nog eens op vele niveaus, in vele richtingen en in vele frequenties van de verschillende staten van bewustzijn. Verscheidenheid zelf wordt in Drie een bijna onweerstaanbare stimulus. Het is overweldigend; zoveel te zien, zoveel te beleven. In de spanning tussen kwantiteit en kwaliteit dool ik maar wat rond. Op koers blijven in Drie is zo lastig dat ik me er niet al te druk meer over maak. Route planners zijn niet voor niks zo populair.

Ik schreef' veel, heel veel brieven in mijn leven. Is dat dan mijn koers?.

Halve waarheden.

Hoe kunnen we het onhoorbare afleiden uit het hoorbare, het ongeziene uit het geziene?

Wat is de relevantie van mijn toppen wanneer ik diep door het dal ga? En wat betekent depressie voor hem die juist bezig is met triomf?

Het onzichtbare deel van het spectrum.

Het onhoorbare deel van de harmonie der sferen.

Niet alleen het waarneembare deel van mijn realiteit, ook dat deel van de golven waarvoor ik afgeschermd ben is mij teveel.

De gedachte speelt door mijn hoofd dat het mannenbeeld hier in drie over het hoofd wordt gezien omdat de inhoud teveel is voor het collectieve bewustzijn.

Afgezien van het feit dat teveel gewoonlijk te weinig is, komt het bij mij op dat in de volksmond de man een eeuwig kind wordt genoemd.

En zoals kinderen de moeder soms teveel worden, zo lijdt menig kind onder een teveel aan moeder.

Traditie, intuïtie en persoonlijke voorkeur hebben zulke uiteenlopende beelden als kind, moeder en ridder hier in dit luchtteken samengebracht.

Lucht is de mentale-, abstracte ruimte waar ideeën door elkaar warrelen, samengaan, botsen en waar ze zich uit kunnen strekken tot aan- en voorbij de grenzen van het heelal.

Ideeën strijden met elkaar op leven en dood, verwantschap tonende met het gedrag van goden die de Olympus bewoonden. Osiris, Horus, Seth, en ook Jezus illustreren deze vergelijking.

In de Kleine Arcana van de Tarot wordt het element lucht picturaal voorgesteld als een zwaard. Jezus kwam met het zwaard. In Arthur associeert dit zwaard met graal en inwijding.

Binnen de zich wijzigende configuratie van de tijdgeest komt het ‘wetenschappelijke' aspect van onze mythen meer centraal te staan. Rudolf Steiner noemde zijn theosofie ‘Geesteswetenschap'.

In de intuïtieve wetenschap van de ouden werden de vergelijkingen niet in algebraïsche formules uitgedrukt maar in iconen.

De ontdekking van de non-lineaire algebra en de belangstelling in de informaticasector voor object-georiënteerd programmeren lijken eigentijdse expressies te zijn van een ontwikkeling die in de afgelopen millennia is onderdrukt, verbannen naar het onbewuste.

Ik kijk, juist nu ik aangenaam lig te fantaseren in de golfjes van de Keizerin, met spanning en enthousiasme uit naar de resultaten van alle non-lineaire ontwikkelingen.

Tarotkaarten en astrologische beelden zijn ook een soort iconen.

Occultisme heeft zich altijd bediend van archetypisch materiaal, heeft dit ‘iconische' denken steeds aan moeten wenden om in contact te komen met de bron, met het origineel.

Wetenschappelijke beschouwingen van object, en occulte identificatie met icoon worden nog als twee heel verschillende zaken ervaren. Toch is dit verschil eigenlijk al grotendeels achterhaald.

Een materialist en een spiritualist zijn beide gelovigen in een tempel waar uiteindelijk alle ideologie aan de kant moet worden gezet, waar alleen inspanningen (of ontspanningen) tellen, en waar uitkomsten niet meer zijn dan de symbolen van die inspanningen. De opluchting die daaruit voortkomt zal ongetwijfeld haar eigen antithese creëren, en wie die kan voorspellen hoeft niet van honger om te komen..

. De Keizerin in de kaarten die bij het boek van Dio Raman horen en waar ik dit hoofdstuk mee opende, is met wijd gespreide benen afgebeeld zodat de confrontatie met de oorsprong in Drie onvermijdelijk wordt.

Wij komen allemaal uit deze ‘schaamstreek, een driehoek die dichters dronken maakt, gefrustreerden tot criminele fantasieën drijft en het kind in ons met angst vervuld; want zijn wij niet bang voor onze afkomst?

Voor onze collectieve primitieve afkomst waar overleving een dag- en nachtvullende aangelegenheid is.

Voor onze biologische afkomst omdat de gang door het nauwe geboortekanaal een ervaring is die zelfs in vergelijking met sterven niet graag herhaald wordt.

Voor onze kosmische afkomst omdat de herinnering eraan ons met zoveel heimwee vervult dat het ons plezier in dit leven behoorlijk kan vergallen.

Kinderen komen in doodsnood en de eerste levenstekenen zijn in veel gevallen de uithalen en tranen van verdriet, paniek en pijn.

We mogen ons nog zo vervreemden in steriele- en ongenaakbare machtsposities of in de verfijnde salons van onze ‘beschaving', elke geboorte maakt ons weer bewust van zweet, bloed en tranen, de sappen waarmee de hoogtepunten van onze geschiedenis geschreven zijn.

Bloed, Zweet en Tranen waren de titels die onze nationale revolutionair, Roel van Duyn, meegaf aan de delen van zijn trilogie, De Franse revolutie deed het ook in drieën. Zij hield het op Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap. Dat klinkt aangenamer; maar er vloeide toch nog wel aardig wat bloed.

Drie is een revolutionair getal en brengt, om nog even bij Rubens te blijven, heel wat kanonnen in paraatheid.

Revolutie betekent omwenteling. Ideeën die het in 0 , 8 of 10 heel aardig doen zijn binnen een door Drie gedomineerd bewustzijn niet effectief. De twee open sferen van Drie staan ongehinderde circulatie in de weg. Alles is heel kwetsbaar in dit gebied, en de meeste revolutionairen doen het in hun broek wanneer de actie te heet wordt.

Revoluties zien er meestal wat pathetisch uit. In de regel brengen ze niet veel meer voort dan een nieuwe stoelendans om macht. Revoluties zijn als jaarringen. Als we alle groeischokken doorstaan hebben bereiken we kracht en hoogte die het mogelijk maakt stevig in de grond te wortelen en de kroon in de hemel te steken. De Levensboom wordt geacht de drager te zijn van de Vier Elementen, de drager dus van het gehele universum.

Was Twee een spiegelend meer, in Drie worden de golven hoog opgezweept. Direct na mijn geboorte mag ik nog in de waan verkeren dat binnen- en buitenwereld het zelfde zijn. Al spoedig wordt deze waarneming vervormd. De spiegel wordt een lachspiegel en veel kinderen die voor het eerst een spiegelgalerij bezoeken barsten in tranen uit. Pas in tweede instantie kan er ook nog wel om gelachen worden.

Lachen en huilen. Beide geven uiting aan een prikkel of emotie die teveel wordt.

De stilte en de concentratie van Twee waarin de energie van de Magiër vertraagd en getranscendeerd werd tot materie, worden in Drie ruw verstoord.

De geluidsgolven die losbarsten na de introspectieve stilte van negen maanden zwangerschap zijn soms even zenuwslopend als het spervuur dat door en over Jan Soldaat wordt afgestoken. Mijn zoon was van mening dat kinderen terroristen zijn, en daar lijkt het wel eens op. Dat hij mij toch tot grootvader heeft gemaakt zegt iets over het gemak waarmee we allerlei vormen van ongenoegen en geweld accepteren binnen het nest dat Liefde heeft gebouwd.

De ‘primitieve' mens werd zo bepaald door de krachten van de natuur dat hij er godennamen aan gaf. De Christelijke doctrine kende ‘Drie-eenheid' goddelijke status toe. Natuur ging onder, abstractie nam over.

Als Een en Twee samen tot voortplanting in staat zijn, tot de omzetting van het vormloze in de miljoenen vormen zoals wij die kennen, dan is Drie de symbolische manifestatie van dit mirakel. Omdat alle natuur de uitkomst is van dit soort samenkomsten lijkt het me aannemelijk dat alles wat nog een beetje natuurlijk aan mij is onder Drie valt. Dit klinkt aardig, maar lijkt niet te kloppen voor de elementen. Neem bijvoorbeeld het element aarde (mineralen). Niks voortplanting, niks erfelijkheid; mineralen brengen zichzelf voort. Toch zijn ook gesteenten het resultaat van de inwerking van de rechtlijnigheid van Een op de golven in Twee.

Moge er in voorgaande nog sporen van een zekere orde te vinden zijn; de vereenzelviging van ‘natuur' met het element lucht lijkt toch echt te buitensporig voor woorden.

Bedenken we echter dat alles wat we van de natuur kennen de beelden zijn die we daarvan in ons brein hebben opgeslagen dan slaat tenminste de twijfel toe over het al of niet onafhankelijk bestaan van natuur of werkelijkheid. De filosofie heeft hier nooit een conclusie in bereikt waaronder de adepten van de liefde voor wijsheid zich konden verenigen.

Natuur wekt zoals ik die ervaar vele uiteenlopende emoties op. Natuur is rustgevend, vernietigend, stimulerend, misleidend, bevrijdend, verstikkend enz. De competitie tussen de levensvormen. De samenwerking tussen de levensvormen.

Ik weet niet of er een emotie bestaat die niet op een of ander manier herkend kan worden als zijnde een reactie op mijn omringende en innerlijke natuur, of een spiegeling daarvan.

Er wordt gezegd dat vooral de man moeite heeft met omgang en expressie van deze emoties. Als frustratie, gerichtheid en agressie aandoeningen zijn die verbonden zijn met de uitingen van bloed en natuur, dan mag aangenomen worden dat mannen emoties tonen, zij het op andere wijze dan vrouwen.

Toch is er iets aan de hand met emoties. De een voelt zich lekker in het rood, een ander in blauw. Wat voor de een verschrikking is, is voor een ander een bewijs van een nog dieper gaande relativiteit van de geschapen wereld. Vegetariërs en slagers verschillen finaal in hun gevoel over diverse manifestaties van leven en natuur. Dit soort verschillen doen zich voor van vrouw tot vrouw, van man tot man.

Het woord emotie echter is vrouwelijk. Lezers die nu protesteren en willen dat ik, conform traditie, emotie niet bij lucht maar bij water hoor in te delen wil ik het verschil in overweging geven tussen emotie (gemoedsbeweging) en gevoel als een mogelijkheid om stoffelijke voorwerpen te leren kennen, een zintuiglijke werkzaamheid. Gemoed als onstoffelijk verschijnsel associeert makkelijk met geest, en geest is als wind of windstilte die onze mentale ruimte beroert of juist tot stilte brengt. Dat er nauwe betrekkingen bestaan tussen gevoel en emotie kan ik niet ontkennen, zoals de overgang van water naar lucht moeilijk is vast te stellen wanneer ik uitkijkende over zee de horizon zoek.

Als Drie onder meer het getal is dat mij informeert over de ware aard van Natuur, en ik zie die verticale spiegeling van het getal waar ik mij nu op concentreer, dan zou de vergelijking tussen mijn eigen innerlijke natuur en de natuur om mij heen van meer dan academisch belang kunnen zijn.

Ik bewonder de manier waarop natuurvolken vogels, dieren en andere natuurlijke verschijnselen geïntegreerd hebben in hun manier werelden te openen die voor ons westerlingen gewoonlijk gesloten blijven.

Het is in deze context dat ik een begin kan maken mij voor te stellen dat Natuur en het element Lucht een en hetzelfde programma zijn. In zijn meest extreme vorm zou dit betekenen dat er niets buiten mijzelf bestaat, dat de chaos buiten, het onrecht in de wereld niets anders zijn dan eigen innerlijke wanorde. Ik ben geen filosoof en hoef hierin niet het laatste woord te spreken.

Natuurlijke verschijnselen kunnen op de weg naar grotere zelfkennis op hun mythologische of archetypische inhoud aangesproken worden. Elke individuele kraai representeert toch de tijdloze en onveranderlijke mythologische kraai. Een drager van een geheim? Een godheid?

Zo binnen zo buiten.

Ik weet niet precies wat jou of mijn totemdieren zijn, maar zelfs al zouden die dezelfde zijn, dan nog mag ik aannemen dat jouw percepties van hert, rat of kraai - overeenkomstig onze persoonlijke staten van bewustzijn - verschillend zijn van de mijne.

Door natuur hier in Drie te plaatsen in het luchtelement waar nog niets echt lichaam heeft gekregen, dat komt immers pas in Vier, zie ik wel wat in die bijna universele nijging om natuur - als prentenboek, als zedenboek, als zinnebeeld, als uitbeelding van menselijk streven - te vereren.

Ik zelf heb nooit veel meer dan chaos gezien in natuur. Maar ware het mogelijk dat ik deze chaos kon lezen, dan zou deze misschien geen chaos meer zijn maar een studie in magie of in een werkelijkheid zoals ik me die nog niet eerder heb voorgesteld.

Dat wat we zien, dat wat we zijn, zijn aannames. Dit axioma geldt ook voor wat ik in de natuur opmerk. Ik kan een boom zien als een productiemiddel. Ik kan een boom zien als de incarnatie van een godheid. Deze waardeoordelen hebben minder met de boom te maken dan met de persoon die zich zijn beeld vormt. Dat deze beeldvorming mij blind en doof maakt voor wat boom uit zichzelf is, en voor wat boom over zichzelf te vertellen heeft - is tragisch. De boom die ik zelf ben lijdt daar onder. Zij kan haar wezen en functie niet aan mijn bewustzijn onthullen. Zij kan mij niet van binnen uit helpen en beschermen.

De vos die in een val loopt is niet meer de levende leermeester in slimmigheid die we straks nodig hebben om de vallen die we voor ons zelf hebben opgesteld te ontlopen.

Zelfs als Natuur ervaren wordt als een heilloze jungle waar alles elkaar verdringt en opvreet mag ik Natuur toch als een projectie beschouwen van hetgeen bezig is in mijzelf geboren te worden. Want dat is wel zo ongeveer de oorspronkelijke betekenis van het woord natuur: ‘hetgeen geboren wordt'.

De geest in de natuur, de ontbrekende helft van 8.

Wat is dat voor een geest?

Wreed, extatisch, edelmoedig?

Of is het beeld dat wij hebben van de natuur een registratie van de mate waarin wij bewustzijn van de oorspronkelijke Geest in onszelf hebben toegelaten?

Natuur als mythe, als symbool en inderdaad als God Manifest.

In deze redenering wordt natuur haar objectiviteit ontnomen en wordt ze een echo van onze menselijke evolutie.

Angst, een veel voorkomende emotie in de jungle, mag het moeilijk maken gehoor te geven aan deze echo's. Toch zijn het deze spiegelende ideeën van de natuur die ons informeren over overleven, evolutie of voortgaande incarnatie van geest in de sfeer die wij kennen, en die we onze fysieke ruimte noemen.

Binnen mijn op Tarotsymboliek gebaseerde schouwen doet de drievoudige godheid tekort aan de scheppingsformule van de Magiër die zijn werk alleen maar netjes kan afleveren in de Vier elementen.

Gaat het in Drie echter om de geboorte van bewustzijn, om bewustwording van wat in Drie nog niet gezien kan worden, dan kan ik mij bij die Drievuldigheid wel neerleggen.

Wat ook in de Roomse Drievuldigheid gelezen kan worden is het feit dat God de Moeder de Kerkvaders weinig aanstond. ‘Moeder God' leek te veel op Moeder Natuur, en die eerste christelijkheid had het moeilijk genoeg met de uitbanning van al dat heidendom. Dan nam de kerk liever zelf de moederrol op zich. De gelovigen hoefden niet meer dan kinderen te zijn. Opgroeien en er zelfstandige- of volwassen denkbeelden op na houden was geen wenselijkheid. In moederkleren rondlopende priesters en een sprookjesachtige moedermaagd vulden het ontstane gat zo goed en zo kwaad als dat ging.

Het woord heiden stamt uit begrippen die van doen hebben met ‘onontgonnen grond' of met ‘een barbaars soort vrouw'. En in de drie zie ik zeker het ploegspoor, een wrede verstoring van al die barbaarsheid.

De magie werd er niet witter van.

Dat theologie er op uit was het vrouwelijke ‘zwart' te maken kan ondermeer afgelezen worden uit de vijandige instelling die mannengodsdiensten en door mannen gedomineerde culturen ten opzichte van natuur en seksualiteit koesterden. Een instelling die aan kracht inboet maar nog steeds een negatieve invloed heeft op de relatie met het moederlijke, het kinderlijke en het natuurlijke; met de ecologische tijdbom die nu tikt als een toch wel beschamende uitkomst van een collectief bewustzijn waarvan kerk, staat en wetenschap de opvoeders zijn geweest.

Een vrouw te verbinden met het derde Arcanum waar zo duidelijk een man verwacht wordt kan ook uitgelegd worden als een pesterijtje richting Vaticaanse theologie.

In de Kleine Arcana onderscheiden we in de hofkaarten God de Vader, God de Moeder, God de Zoon en God de Dochter.

De Zoon is nummer Drie, is de verlosser, is een aura veel schilderachtiger dan ik in lineariteit aan elkaar kan schrijven. Het mannelijk kind belichaamt een chaos waar je je in het bezit van al je verstandelijke vermogens aan over dient te leveren. Tenminste als je echt gegrepen wilt worden door een Drie die ons vertellen wil dat persoonlijke groei geen luxe is maar een eis.

Tot en met de dag van vandaag keert een bepaald soort ideologie zich tegen anticonceptie. Het is een automatisme geworden. Het ‘gaat en vermenigvuldigt U' is ons gelovigen zo lang voorgehouden als een voorschrift in het seksuele leven dat we vergeten zijn na te gaan of de aanbevolen vermenigvuldiging misschien symbolisch is bedoeld en dus betrekking heeft op geheel andere niveaus dan het materiële. Tenslotte zijn bijbelboeken en orakels geen seksuele- of demografische teksten. Aannemelijker is de idee dat de bijbel handelt over de hereniging van goddelijk- en menselijk bewustzijn, dan wel hoger- en lager bewustzijn..

Zij echter die hun brood in het zweet hunner aanschijn bijeen schrapen hebben weinig of geen energie over voor het stellen van ‘nutteloze' vragen, en worden uitvoerders van deze uit Gods naam verzonnen onfeilbaarheid. Dit soort ethiek bracht Rome en andere centra van mannelijke macht tot bloei - hetgeen de bevolkingsgroei ten goede kwam - maar een ramp bleek voor de natuur.

Dat de kerk uitgroeide tot zo een geweldige behoeder van cultuur past in de seksuele sublimatietheorie van Freud.

De strijd tussen natuur en cultuur is een getrouwe weerspiegeling van de strijd der seksen.